Projektowanie ogrodu – podstawy dla początkujących

Projekt ogrodu powierzyć można profesjonaliście. Szczególnie, jeśli nasz kawałek ziemi jest duży lub ma skomplikowaną formę. Jeśli jednak działka jest niewielka, a nasze zainteresowania krążą wokół ogrodnictwa, możemy się pokusić o samodzielne zaplanowanie tego, co znajdzie się na naszym terenie.

projekt ogrodu

1. Wybór stylu

Ten skomplikowany proces należy zacząć od wyboru stylu, który najbardziej nam odpowiada, oraz najlepiej pasuje do bryły naszego domu. Rodzajów ogrodów jest wiele. Angielskie, francuskie, skandynawskie. Z akcentami orientu lub rustykalnymi. Warto najpierw postanowić czy idziemy bardziej w stronę tradycyjną – z płynnymi liniami, bogatymi rabatami i krętymi ścieżkami, czy też bardziej nowoczesną – z geometrycznymi kształtami rabat i prostym biegiem ścieżek.

2. Inwentaryzacja

Jeśli wybraliśmy już styl, warto pomyśleć jakie kolory i materiały użyte w ogrodzie najbardziej nam odpowiadają. Dobrym pomysłem jest zdecydowanie się na 2-3 bazowe kolory, w których będzie nasza nawierzchnia i mała architektura oraz 2-3 kolory, wokół których wykonamy dobór roślinny.

Podstawa, na której bazować będzie cały projekt to inwentaryzacja roślinności istniejącej oraz wszelkich elementów, jakie znajdują się na naszej działce. Warto znaleźć mapę zasadniczą terenu, na której rozrysowane będą granice działki wraz z obrysem domu. Powielmy sobie taka mapę i poświęćmy na ten etap projektowania jeden dzień.

projekt ogrodu - mapaNa mapie powinny znaleźć się wszystkie elementy na stałe związane z gruntem, które mamy zamiar pozostawić w ogrodzie. Wszelkie drewutnie, kompostowniki, domki narzędziowe. Musimy zaznaczyć również całą infrastrukturę – studzienki, źródła wody oraz prądu.

Teraz czas na roślinność. Aby dobrze wkomponować planowane nowe rośliny w te istniejące, musimy je rzetelnie wymierzyć – znajdźmy sobie dobrą linię odniesienia – na przykład ogrodzenie lub ścianę domu i zaznaczajmy każdą istniejącą roślinę wedle odległości do niej. Przy okazji warto przy każdej z naszych roślin zastanowić się – w jakiej jest formie, czy jest jej dobrze w tym miejscu, jakich zabiegów pielęgnacyjnych potrzebuje oraz jaka sąsiadująca roślina by do niej pasowała.

Dobrze wykonana inwentaryzacja to połowa pracy, poświęćmy więc jej dużo czasu i energii.

3. Projektowanie

Teraz warto przygotować sobie powiększenie naszej inwentaryzacji i usiąść nad nią przez kilka wieczorów. Świetnie, jeśli zaopatrzymy się w przezroczystą kalkę – możemy położyć ją na naszej inwentaryzacji i rozpocząć kreślenie ołówkiem. Niech wyobraźnia nas ponosi, bo nawet pierwotnie nierealne plany i kształty, często przynoszą ciekawe rozwiązania.

Dobrze jest, jeśli szkicując bazujemy na liniach i łukach, które mają jakąś regularność. Zaopatrzmy się w cyrkiel, krzywik i kółkownik, ponieważ chaotycznie wyrysowane ścieżki nie tylko nieciekawie wyglądają, ale są też później ciężkie do zrealizowania.

Projektowanie rozpocznijmy od wytyczenia stref – gdzie mamy zamiar odpoczywać, gdzie potrzebny nam duży trawnik do gier i zabaw, gdzie mamy zamiar parkować auto. Która strefa będzie kumulować wszelkie sprawy gospodarcze i jak ją chcemy osłonić.

projekt ogrodu - ścieżki

Jeśli wiemy już, gdzie takie strefy powstaną – pomyślmy o ich skomunikowaniu. Wytyczmy ścieżki. Te najczęściej używane wykonajmy z trwałego i wygodnego materiału – kostki lub płyt. Te rzadziej używane możemy wykonać z pojedynczych płyt wtopionych w trawnik. Zastanówmy się nad materiałem – czy możemy sobie pozwolić na zainwestowanie w szlachetny kamień naturalny, aby cieszyć się naszymi ścieżkami długo? Czy raczej stawiamy na kostkę lub płyty betonowe? Ich wybór na rynku jest teraz ogromny i łatwo znaleźć coś na każdą kieszeń.

4. Wybór roślinności

Jeśli strefy i ścieżki mamy już wytyczone, zacznijmy planować rabaty. Mogą one ‘wtulać’ się w nasze ścieżki, mogą być od nich zupełnie odizolowane. W tej kwestii mamy szerokie pole do popisu. Zastanowić się trzeba nad tym, czym odgrodzimy nasze rabaty od trawnika. Świetnie, jeśli się uda to zrobić tym samym materiałem, z którego wykonane są nawierzchnie – dwa rzędy kostki wykonane na poziomie trawnika dobrze wyglądają oraz są przyjazne dla kosiarki. Możemy też zdecydować się na użycie ekobordów – to wdzięczny materiał, który możemy dowolnie ukształtować. W ogrodach bardziej rustykalnych postawić możemy na obrzeża drewniane, metalowe lub z kamieni polnych.

Jeśli kształt rabat mamy ustalony, pora na dobór roślinny. Zacznijmy od tego, jaki rodzaj roślin nas interesuje. Czy mamy miejsce na drzewa i duże krzewy? Czy skupimy się raczej na krzewinkach i bylinach. Czy chcemy przeznaczyć którąś rabatę na rośliny jednoroczne, cebulowe lub warzywniak? Czy stawiamy na rośliny zimozielone, czy też takie, które pięknie kwitną i są atrakcyjne przede wszystkim w sezonie wegetacyjnym?

Ponieważ wybór gatunków i odmian jest ogromny, to kiedy mamy już wybrane cechy, które powinny posiadać nasze rośliny, warto zaopatrzyć się w Katalog Roślin Związku Szkółkarzy Polskich i przejrzeć go dokładnie. Pozaznaczajmy wszystkie rośliny, które skradną nasze serce, sprawdźmy czy ich wymagania pasują do naszej działki.

Jeśli wybraliśmy gatunki – pora porozmieszczać je na naszych wyrysowanych rabatach. Pamiętajmy, aby te wyższe nie zasłaniały niższych roślin. Wybierzmy też, czym wysypane mają być nasze rabaty – korą, a może kruszywem?

projekt ogrodu - rośliny

5. Pielęgnacja i oświetlenie

Pozostają nam teraz dwie istotne kwestie – nawadnianie oraz oświetlenie ogrodu. Co do nawadniania – warto zwrócić się do profesjonalisty. Firma, która będzie nam je zakładać dobierze odpowiednią ilość elementów na podstawie naszego rysunku. Oświetlenie natomiast warto rozmieścić na planie oraz dobrać samemu. Najpierw zastanówmy się, które strefy będziemy użytkować nocą. Na pewno na intensywniejsze światło zasługuje podjazd i strefa wejścia do domu. W strefie wypoczynkowej zdecydować się możemy na delikatniejsze światło. Pomyślmy też, czy mamy w swoim projekcie rośliny szczególnie atrakcyjne, które warto podświetlić reflektorem kierunkowym.

Projekt powoli zaczyna zmierzać ku końcowi. Należy teraz przygotować listę materiałów i roślin, które zostały w nim uwzględnione. Policzmy powierzchnie, liczby sztuk – wszystko to pozwoli nam oszacować koszt realizacji takiego ogrodu.

Cały proces projektowania jest czasochłonny i wymaga pewnej wiedzy. Dlatego zastanówmy się, czy nie chcemy powierzyć tego zadania wykwalifikowanemu architektowi krajobrazu. Jeśli jednak czujemy, że może się to udać zrobić samodzielnie – zaryzykujmy. Satysfakcja z zaprojektowania własnego ogrodu jest ogromna.

Autor: Maja Szulczyk
zwyciężczyni konkursu “Florystyka na milion sposobów”